«مردی که همه چیز را میدانست»، تازهترین اثر مریم بصیری از زیر چاپ در آمد
تاریخ انتشار: ۴ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۶۵۹۴۴
به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، مریم بصیری نویسنده بیش از ۶۰ اثر داستانی همچون «دخیل عشق»، «زنی که پشت خزر خواب بود»، «پشت صحنه یک رویا» و... است، او در جدیدترین اثر خود به سراغ زندگی امام محمد باقر(ع) رفته است و در ۱۰ فصل با زاویه دید دانای کل غیر محدود روایتهایی را در قالب شخصیتهای مختلف در یک دوره زمانی دو ساله در دهه ۱۱۰ هجری که امام محمد باقر(ع) بیشتر درگیر غُلات و غلوکنندگان در دین و مذاهب مختلف بودند، بیان میکند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
«مردی که همه چیز را میدانست» در واقع نخستین رمان تاریخی با نگاهی به مستندات مکتوب، درباره امام محمدباقر(ع) است که به زندگی خانوادگی و اجتماعی امام و حوادث موجود زمانه ایشان اشاره دارد؛ دورانی که رهبران فرقههای به ظاهر اسلامی که همگی برگرفته از کفر بودند، با سِحر و حیلههای مختلف مردم را فریب میدادند. در زمانی که اسلام ۷۳ فرقه شده بود، تفکرات و ادعاهای عجیب زیادی مطرح میشد. پیروان این فرقهها در مدینه و کوفه پراکنده بودند و رهبران آنها، خود را امام، پیغمبر و حتی خدا میدانستند. این غالیان با توجه به اوضاع سیاسی و اجتماعی دوران امامت امام محمدباقر و امام صادق (ع) سعی داشتند خود را برتر از این دو امام بزرگوار نشان دهند و مردم را مرید خویش کنند.
یکی از این غُلات با زن یهودی جادوگری در ارتباط است و با علم تنجیم و شعبده، مردم را فریب میدهد. او ادعای نبوت و معجزه میکند و به دستور زن دیگری که رهبر غُلات کوفه است، در مقابل امام، سربلند میکند. هرچند در تاریخ اطلاعات زیادی از این زن موجود نیست، اما وی و پدرش از مخالفان سرسخت امام بودند.
پرداختن به زندگی فردی و خانوادگی امام در مواجهه با همسران، فرزندان، بستگان، دوستان، دشمنان، کنیزان، غلامان و... از ویژگیهای دیگر این رمان است و مخاطب را از نزدیک با رفتار و گفتار امام محمدباقر (ع) آشنا میکند. قابل ذکر است تمام گفتگوهای امام براساس احادیث ایشان و روایات منقول از ائمهاطهار (ع) نوشته شده است.
با توجه به اینکه چالشها و محدودیت منابع در نگارش آثار ادبی تاریخی و مذهبی وجود دارد و برای نوشتن هر اثر تاریخی، به تحقیقات فراوان در مورد شخصیتها، وقایع، اوضاع مذهبی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، جغرافیایی و... از دوران مذکور در شهرهای مکان وقوع ماجرا و... احتیاج است، این اثر از این حیث یکی از آثار قابل اعتنا و موثق به شمار میآید و نویسنده برای نگارش به منابع دست اول تاریخی بسیاری همچون منتهی الامال، تاریخ طبری، مکارم الاخلاق و... رجوع کرده و پژوهشهای زیادی با صرف زمانی دو ساله انجام داده است.
کتاب «مردی که همه چیز را میدانست» در ۴۴۰ صفحه، قطع رقعی و قیمت ۱۵۰ هزار تومان با تصویرگری جلد مهدی بادیه پیما روانه بازار کتاب شد. این اثر از مجموعه رمانهای انتشارات بهنشر در مورد زندگی ائمه معصومین(ع)است که به دبیری ادبی کامران پارسی نژاد و دبیری تاریخی دکتر سعید طاووسی تولید آثار آن ادامه دارد.
پایان پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: مریم بصیری تازه های نشر انتشارات به نشر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۶۵۹۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هر صبح و شام در آستانه مقدسه رضوی قرآن تلاوت نمایند / نگاهی به شواهد تاریخی درباره پیشینه قرائت قرآن در حرم مطهر امام رضا(ع)
پنجشنبه گذشته به رسم دیرینه، جلسات سنتی قرآن کریم در یکی از شبستانهای مسجد گوهرشاد در قالب برنامه دارالحفاظ آغاز شد. در این جلسه که ساعت 4 صبح پنجشنبه 6اردیبهشت در مسجد گوهرشاد برگزار شد استاد سیدمرتضی سادات فاطمی به عنوان پیشکسوت و صدرالحفاظ آستان قدس رضوی دعوت شد تا استاد این جلسه سنتی قرآنی در حرم مطهر رضوی باشد. قرار زیبایی که بناست با حضور سایر اساتید پیشکسوت تکرار شود. به این بهانه مروری بر پیشینه برنامههای قرآنی حرم مطهر رضوی داریم.
قرائت قرآن در جوار بارگاه علی بن موسیالرضا(ع) سنتی به قدمت این صحن و سراست. نشان آن، قدیمیترین قرآن وقفی این آستان است. سنتی که طی قرنها به مرور شکل گرفت و به شکل مراسمی آیینی قد کشید. نشان به این نشان که در دوره صفوی حفاظ حرم مطهر دارای جایگاه ویژهای بودند و واقفان برای پایداری سنت تلاوت در حرم علی بن موسی الرضا(ع) وقفهای متعدد داشتند. یکی از این وقفها مربوط به خواجه علاءالدین حاجی در عهد شاه طهماسب اول صفوی است که به تاریخ 993 قمری وقف و بخشی از درآمد آن صرف تأمین هزینه تلاوت قرآن در حرم مطهر شده تا حفاظ هر صبح و شام در روضه متبرکه، قرآن تلاوت کنند. سنتی دیرین که تا امروز ادامه دارد. کافی است سحرگاه به نیت زیارت به حرم مطهر رفته و پس از عرض ارادت، سری به مسجد گوهرشاد بزنید تا قاریان را نشسته به احترام ببینید و نوای ملکوتی قرآن را بشنوید که بر بالهای ملائک تا آسمان میرود.
سنتی که از آغاز بود
قرائت قرآن در اماکن مقدس توصیه پسندیدهای است که در مزارات سرزمینهای اسلامی از آغاز اسلام برقرار بوده است. با شکلگیری مشهدالرضا(ع) در قرن سوم هجری و حضور زائران بر گرد مرقد مطهر علی بن موسیالرضا(ع) قرائت قرآن نیز رایج بوده است. به نوشته مؤلف عیون اخبارالرضا(ع)، در قرن چهارم هجری زائران در کنار مرقد امام رضا(ع) قرآن تلاوت میکردند. ابنبابویه با واسطه از ابوعلی محمد بن معاذ و به نقل از ابوعمر و محمد بن عبدالله حاکم نوغان مینویسد: «مسافری از ری که نامهای از بعضی سلاطین حمیر برای نصربن احمد امیر بخارا داشت، به زیارت حرم آمده، شب را در حرم به سر برد و بعد از نماز شروع به خواندن قرآن کرد».
قرآنهای موجود در موزه آستان قدس رضوی با قدمت هزارساله خود شاهدی دیگر بر این ماجرا هستند. قدیمیترین قرآن وقفی به شماره 3004 که به خط کوفی بر پوست آهو نوشته شده، متعلق به ابوالقاسم علی بن ناصرالدوله ابیالحسن محمد بن ابراهیم سیمجور است که به سال 363 وقف شده است. به جز این، دو قرآن دیگر نیز یکی وقف سلطان محمود غزنوی به تاریخ 393 قمری و دیگری مربوط به ابوالبرکات که در رمضان 421 قمری وقف شده است. غیر از تاریخ، نکته دیگری که در وقفنامه این قرآن آمده و از نظر اثبات تلاوت قرآن در این آستان دارای اهمیت است، تصریح به عدم خروج قرآن از حرم است. گفته میشود با گسترش این صحن و سرا و رونق مشهدالرضا(ع) به موازات توجه به خدمات رفاهی برای زائران، در خصوص نیازهای عبادی و زیارتی آنها نیز اندیشه میشده است. اما در این مورد تا قرن نهم هجری سندی در دست نیست و نخستین و قدیمیترین خبر در این خصوص متعلق به برگزاری آیین قرائت قرآن در حرم مطهر به گزارش فضلاالله روزبهان خنجی است که در شرح سفر زیارتی محمد خان شیبانی به مشهد، در وصف مراسم قرائت قرآن حفاظ نوشته است: «...و اشارت علیه سانح شد که حفاظ در بیرون قبه قرائت قرآن نمایند و فرمودند مکروه است در پایین قبر قرآن خوانند و تأکید نمودند که «... باید بعد از این، حفاظ مرقد مقدس رضوی در بیرون قبه تلاوت نمایند؛ به رعایت ادب اقرب است». سپس مولانا حافظ جامی، غزلی ترکی در هشت بیت در منقبت امام رضا(ع) با رخصت همایونی قرائت کرد و آن گاه حدیثی قدسی به اسناد مسلسل، به روایت حضرت رضا(ع) قرائت و ترجمه شد و همگان فیض بردند».
با مرور این شرح به جزئیات مهمی در خصوص مراسم قرائت در حرم مطهر رضوی میرسیم. نخست اینکه مراسمی اینچنین دارای سابقه بوده و در پایین پای حضرت اجرا میشده و پس از این زمان به مکانی دیگری منتقل شدهاست. جز این میتوان درباره تشریفات مراسم نتایجی گرفت، مانند اینکه در پایان تلاوت قرآن، برنامههای دیگری مانند سخنرانی و شعرسرایی برقرار بوده و همچنین شرح احادیث انجام میشده است. اشعار و احادیثی که بعدها منشآت خواجه نصیر طوسی و مدایح دوازده امام جای آن را گرفت.
دارالحفاظ، رواقی برای حفاظ حرم مطهر
دیگر خبری که از قرن نهم میتواند در خصوص سنت تلاوت قرآن در حرم مطهر رضوی ذکر کرد، وجود رواق دارالحفاظ در حرم مطهر است. رواقی که گفته میشود به دست گوهرشاد بیگم در اوایل قرن نهم هجری ساخته شده و نامش را از حفاظ قرآن کریم حرم مطهر دارد. گفته میشود وجود این رواق و نامش نشاندهنده این است که مراسمی اینچنینی در عهد تیموریان و حتی در قرن هشتم نیز مرسوم بوده و به همین دلیل مکانی ویژه برای آن ساخته و تدارک دیدهاند. دیگر شاهد و سند ماجرا نشان مصدری حافظ مسجد جامع گوهرشاد است که سلطان حسین میرزای بایقرا به نام خواجه حافظ حسینعلی (که از حافظان و قاریان بزرگ آن دوره خوراسان بوده) صادر کرده است و به موجب این حکم، او ریاست حفاظ بیتالمغفره و مسجد جامع گوهرشاد را عهدهدار شده است. برای فهم بیشتر از این سنت باید در تاریخ جلوتر بیاییم تا به عهد صفوی برسیم. در این دوره به خاطر وقفنامههایی که عواید آن به این مراسم اختصاص یافته و همچنین اسنادی که درزمینه مواجب حفاظ و شرح هزینه برگزاری مراسم وجود دارد میتوان به اصطلاحات مربوط به این مراسم رسید. اصطلاحاتی مانند صدرالحفاظ، حافظ، سلطان القراء و صدر القراء که به جایگاه و اهمیت حافظان قرآن و این مراسم در عهد صفوی اشاره دارد. گفته میشود حفاظ در عهد صفوی زیر نظر خادمباشی و همچنین سرکشیک که متولی این مراسم بود، خدمت میکردند. براساس این وقفنامهها حفاظ در دو دسته «حفاظ بالاسرمبارک» و «حفاظ حرم مطهر» زیر نظر مسئولان به تلاوت قرآن و ادعیه میپرداختند. شرح این وقفنامهها مفصل است و در مجالی دیگر به آن خواهیم پرداخت.
آزاده خلیلی